5.1 Financiën en belastingen

Na het opstellen van de begroting 2021 zijn er door het ministerie van BZK nog enkele gemeentefondscirculaires gepubliceerd die een financieel effect hebben op 2022. Dit zijn de septembercirculaire 2020, decembercirculaire 2020, maartcirculaire 2021 en de meicirculaire 2021.

Accresontwikkeling

De negatieve bijstelling van het accres vloeit voort uit de meicirculaire 2021 waarin het Rijk verwachtte, alleen op basis van de bijgestelde loon- en prijsverwachtingen de accressen heeft aangepast. Die zijn op basis van de ramingen van het voorjaar van het Centraal Planbureau neerwaarts bijgeteld. Andere effecten, zoals beleidsintensiveringen door het Rijk, zijn nog niet meegenomen in de accressen. Dat komt omdat na de Tweede Kamerverkiezingen 2021, nog een nieuw kabinet geformeerd en geïnstalleerd moet worden. Het is momenteel nog ongewis welke maatregelen en in welke jaar een nieuw kabinet gaat treffen en dus ook welke impact dat heeft op de accressen in de jaren na 2021. Dat betekent ook dat de accressen ná 2021 en dus ook 2022 met de grootste voorzichtigheid bekeken moeten worden. De kans is aanwezig dat de accressen weer gaan stijgen als gevolg van nieuw kabinetsbeleid.

Landelijke en Amersfoortse groei/krimp

Ten aanzien van onze eigen groei (Amersfoortse groei/krimp) zien we dat onze groei van o.a. woningen in 2022 € 0,6 mln. oplevert. Tegelijkertijd zien we dat we ten opzichte van de rest van het land, relatief gezien wat harder groeien, wat ook extra geld oplevert (€ 1,9 mln.) (landelijke groei/krimp).

Loon-prijsbijstelling

Voorheen raamden we in de Kadernota de loon/prijsbijstelling. Met ingang van dit jaar nemen we die mee in de effecten van de meicirculaire. Op grond van de loon/prijsverwachting voor 2022 zoals opgenomen in de Kadernota 2022-2025, verwachten we structureel ongeveer € 6,8 miljoen nodig te hebben om de gestegen lonen (2,5%) en prijzen (1,5%) op te kunnen vangen.

Overige ontwikkelingen

O.a. mutaties tussen de primitieve begroting 2021 versus primitieve begroting 2022 hieronder vallen de, door BZK, tussentijdse aangepaste berekeningen van de OZB en bijstandsontvangers in september 2020.
Opschalingskorting

In 2020 heeft het Rijk, vanwege corona, de oploop van de opschalingskorting incidenteel in 2020 en 2021 geschrapt. Deze incidentele meevaller van € 1, mln. was opgenomen in de primitieve begroting 2021. In 2022 is de opschalingskorting wel gewoon van kracht.  Omdat we de primitieve begroting 2022 vergelijken met de primitieve begroting 2021 leidt dit in de analyse tot een incidentele tegenvaller.

Taakmutaties

Wat de taakmutaties betreft: de baten staan in dit programma (Financiën en belastingen); de corresponderende lasten zijn in de beleidsprogramma's opgenomen.
Taakmutaties € 4,2mln:
- Integratie Uitkering Voogdij/ 18 + ( € 1,9 mln)
- Integratie Uitkering beschermd wonen ( € 2,1 mln)
- Vrouwenopvang ( € 1,1 mln)
- Integratie Uitkering participatie ( € 0,2 mln)
- Inburgering ( € 0,1 mln)
- Maatschappelijke opvang ( -/- € 1,4 mln)
- Wet open overheid, incidenteel/Structureel ( € 0,2 mln)

Extra middelen Jeugd
De door de arbitrage-commissie aangekondigde middelen Jeugd worden incidenteel verwerkt in de begroting voor de jaren 2022 tot en met 2025. Daarbij zullen we in 2022 uitgaan van 100% van de verwachte baten (€ 13,6 mln.). Voor de jaren 2023 t/m 2025 wordt een stelpost opgenomen van 75% van het te verwachte bedrag. De extra middelen worden incidenteel ingezet als taakmutatie voor jeugdhulp (2022/ 2025), waarbij een verrekening van de vanuit de algemene middelen ( € 6,4 mln) voorgefinancierde tekorten ter dekking van de kosten Jeugd plaatsvindt.

Indexering

Indexering (inclusief trendmatige aanpassing OZB). Waarvan € 1.015.000 bij de OZB landt.

Formatie

Bij de Kadernota 2022-2025 heeft de gemeenteraad ingestemd met een structureel bedrag van € 151.000 voor twee extra fte in verband met de toename van het aantal bezwaren tegen de WOZ-waarde, dat wordt ingediend door no cure no pay bureaus. Ook het aantal beroepszaken dat wordt aangespannen door no cure no pay bureaus neemt toe (tussen 2019 en 2020 is dit aantal verdubbeld). Het gaat hier om het omzetten van flexibele formatie (inhuur) naar vaste formatie. Er vindt een verschuiving plaats van het inhuurbudget naar de vaste formatie. Dat maakt deze wijziging per saldo neutraal.
Proceskosten

Tevens geeft het grote aantal bezwaren en beroepen een noodzakelijke verhoging van het budget voor proceskostenvergoedingen met € 30.000. Dit bedrag wordt meegenomen in de berekening van het OZB-tarief.

Kosten aanslagen

Het bedrag dat beschikbaar is voor het versturen van de aanslagen is niet toereikend meer als gevolg van meerdere oorzaken. Zo is het aantal aanslagen toegenomen en is het gebruik van MijnOverheid inmiddels niet meer gratis. Bij de Kadernota 2022-2025 heeft de gemeenteraad ingestemd met een bedrag van € 80.000 voor deze hogere kosten.

OZB opbrengsten

Een hogere opbrengst van de OZB vanwege de areaaluitbreiding van woningen en met name niet-woningen voor € 1.400.000.
Het doorberekenen van de € 101.500 voor de toename in kosten aan de no cure no pay bureaus vanuit de Kadernota 2022-2025.

Precariobelasting

Verlaging van de OZB in verband met de in 2021 te hoog vastgestelde precariobelasting voor nutsbedrijven.

Toeristenbelasting

De invoering van de toeristenbelasting heeft medio 2021 plaatsgevonden, waardoor voor 2021 de helft van de geraamde jaaropbrengst is opgenomen. Voor 2022 en verder is de gehele geraamde jaaropbrengst in de begroting opgenomen.

Reclamebelasting

De opbrengst van de reclamebelasting is in overleg met het Centrummanagement structureel verhoogd met een bedrag van
€ 100.000. Conform afspraak staan hier lasten vanuit het ondernemersfonds tegenover. De lasten van deze verhoging staan in programma 3.1.1

Precariobelasting

De precariobelasting op ondergrondse kabels en leidingen wordt met gelijkmatige stappen tot en met 2021 jaarlijks afgebouwd. Met ingang van 2022 resteert er een structureel bedrag van € 164.000 aan precario-opbrengsten in de begroting.

Afvalstoffenheffing

De mutatie in het afvalstoffenheffing wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende 3 zaken:
- een verhoging van € 100.000 door het beschikbaar stellen van budget voor de aanpak van het bijplaatsen van afval bij de ondergrondse containers;
- een verhoging van € 414.000 door het invoeren van het omgekeerd inzamelen van afval in de gestapelde bouw (hoogbouw);
- een verlaging van € 497.000 door een stijgende hoeveelheid verpakkingsafval die wordt ingezameld, gerecycled en verhandeld. Het betreft met name een stijging van het Plastic, Metaal en Drankkartons (PMD). Hiervoor wordt een vergoeding ontvangen.
Zie ook programmaonderdeel 1.1.4 Milieu.

Rioolheffing

De rioolheffing stijgt voornamelijk door de uitwerking van het in juni 2021 vastgestelde Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) 2021-2025. Hierin is opgenomen dat de kapitaallasten riolering rechtstreeks worden verrekenend met de voorziening middelen derden. Deze werden vanaf 2018 in mindering gebracht op de storting in de voorziening riolering. Deze vermindering ad € 422.000 is hiermee teruggedraaid. Daarnaast is er sprake van indexering en areaalaanpassingen. Zie ook programmaonderdeel 1.1.5 Stedelijk beheer klimaat en groen.

Rente

Lagere rentekosten op de geldlening portefeuille o.a. door aflossingen bestaande leningen, jaarlijks circa € 30 miljoen.

Ambtenaren Hypotheek

Nadeel in de rente voor hypotheken van ambtenaren wegens aanhoudende vervroegde aflossingen op de bestaande  ambtenarenhypotheek portefeuille.

Dividendopbrengsten

Hogere dividendopbrengsten, in verband met hogere winstverwachting en dividenduitkering van verbonden partijen dan vorig jaar, toen de dividendopbrengsten neerwaarts bijgesteld waren a.g.v. o.a. corona.

Toekomstige vervangingsinvesteringen

Het behouden van de vrijval van de afschrijvingslasten voor toekomstige vervangingsinvesteringen leidt tot een nieuw budget in dit programma ter grootte van ruimt € 1 mln. (ten opzichte van de begroting 2021).  

Areaal-effect

Ten opzichte van de jaarschijf 2022 uit de begroting 2021 is de verwachte groei van het aantal inwoners en woningen afgenomen. Dat leidt tot een aanpassing van de budgetten voor de areaalontwikkeling.

Vrijval areaalbudgetten Vathorst

De beschikbare middelen ter dekking van de uitbreiding van voorzieningen in Vathorst zijn meerdere jaren niet besteed. Bij de begroting 2022-2025 is daarom besloten de resterende budgetten in 2022 en 2023 vrij te laten vallen.

Saldireserve

Mutaties in de saldireserve conform eerder vastgestelde begrotingen, jaarrekeningen en kadernota's.

Saldireserve

Conform de Kadernota 2022-2025 wordt het vrije deel van de reserve sociaal domein gestort in de saldireserve.

Saldireserve

Storting begrotingssaldo 2022 in de saldireserve.

Saldireserve / reserve corona
In de begroting onttrekken we € 0,5 miljoen aan de saldireserve om te storten in een reserve corona.

Reserve Knooppunt Hoevelaken

Jaarlijkse storting in de reserve Knooppunt Hoevelaken incl. verlaging o.g.v. amendement 2020-129A.

Reserve stedelijke voorzieningen

Onttrekking aan reserve stedelijke voorzieningen ter dekking van de kosten Goed op Weg - Korte Termijn Aanpak 2021-2024.

Saldireserve
Bij het vaststelling van de begroting 2022-2025 is een aantal amendementen aangenomen, waarvan de dekking komt uit een onttrekking aan de saldireserve. Het betreft de volgende amendementen: 2021-132A Skatepark Vathorst (€ 350.000), 2021-147A Wijkontmoetingsplekken (€ 50.000), 2021-133A Vitale ondernemers, vitale stad (€ 350.000), 2021-145A Visie culturele podiumpartners (€ 80.000), 2021-136A Lokale omroepen (€ 132.500), 2021-149A Podiumkunsten (€ 170.000) en 2021-134A Festival van inzicht (€ 100.000).